I. OSNOVE ELEKTROTEHNIKE . 7

I.1. Električna struja ... 7

I.1.1. Nastanak električne struje ... 7

I.1.2. Smjer električne struje ... 7

I.1.3. Vrste električne struje .... 8

I.1.4. Izvori električne struje.... 9

I.2. Električni vodiči, izolatori, poluvodiči, supravodiči ... 9

I.2.1. Električni vodiči .. 9

I.2.2. Izolatori 10

I.2.3. Poluvodiči ... 10

I.2.4. Supravodiči . 13

I.3. Učinci električne struje .. 14

I.3.1. Kemijski učinci električne struje ..... 14

I.3.2. Magnetski učinci električne struje . 14

I.3.3. Toplinski učinci električne struje .... 14

I.3.4. Svjetlosni učinci električne struje ... 15

I.3.5. Fiziološki učinci električne struje ... 15

I.4. Strujni krug i osnovne veličine električne struje ..... 15

I.4.1. Strujni krug . 15

I.4.2. Jakost električne struje 16

I.4.3. Električni napon ..... 16

I.4.4. Električni otpor . 17

I.4.5. Mjerenje osnovnih veličina električne struje ... 18

I.4.6. Energija, rad i snaga istosmjerne električne struje 19

I.5. Osnovni zakoni elektrotehnike .. 20

I.5.1. Ohmov zakon ... 20

I.5.2. Pad napona 20

I.5.3. Kirchhoffovi zakoni . 21

I.5.4. Spajanje izvora struje ... 21

I.5.5. Spajanje otpora 22

I.6. Električni naboj, kapacitet i kondenzatori ... 23

I.7. Magnetsko polje struje i elektromagneti .... 26

I.7.1. Magnetsko polje i jakost magnetskog polja ..... 26

I.7.2. Magnetski tok i magnetska indukcija ... 27

I.7.3. Magnetsko polje ravnog vodiča ..... 28

I.7.4. Magnetsko polje petlje 29

I.7.5. Magnetsko polje zavojnice . 29

I.7.6. Induktivnost ili induktivitet zavojnice .. 30

I.7.7. Elektromagneti . 31

I.8. Elektromagnetska indukcija 32

I.8.1. Elektromagnetska indukcija - pojam .... 32

I.8.2. Međusobni učinak magnetskih polja ... 33

II. ELEKTRIČNI STROJEVI ... 33

II.1. Osnovni pojmovi i vrste električnih strojeva ... 33

II.2. Generatori izmjenične struje ... 33

II. 2.1. Načelo rada generatora izmjenične struje i veličine izmjenične struje ... 33

II.2.2. Građa generatora izmjenične struje ... 35

II.2.3. Generator trofazne izmjenične struje ... 36

II.3. Generator istosmjerne struje ... 38

II.4. Elektromotori ... 38

II.4.1. Načelo rada elektromotora ..... 38

II.4.2. Elektromotori istosmjerne struje .. 39

III. ELEKTRONIČKI ELEMENTI I SKLOPOVI .... 43

III.1. Otpornici .... 43

III.2. Kondenzatori ... 44

III.3. Diode ... 44

III.4. Tranzistori .. 45

III.4.1. Pojam i vrste tranzistora .. 45

III.4. 2. Pojačala s bipolarnim tranzistorima .. 46

III.4. 3. Bipolarni tranzistor kao prekidač 47

III.5. Tiristori 48

III.6. Oscilatori.... 48

III.7. Integrirani elektronički sklopovi .... 48

III.8. Operacijska pojačala .... 49

III.9. Optoelektronički elementi 49

III.9.1. Fotodetektori . 49

III.9.2. Fotočlanci . 50

III.9.3. Svjetleće diode (LED) .. 50

III.9.4. Fotovezni elementi .... 51

III.10. Osnovni elektronički digitalni sklopovi .... 51

III.10.1. Analogno i digitalno upravljanje 51

III.10.2. Analogni i digitalni signali..... 52

III.10.3. Osnovni logički sklopovi . 52

III.11. Multivibratori 53

III.12. Složeni elektronički digitalni sklopovi 54

III.12.1. Registri ... 54

III.12.2. Brojila ..... 54

III.12.3. Memorije 54

IV. MJERNI INSTRUMENTI ... 55

IV.1. Univerzalni instrument 55

IV.1.1. Namjena, dijelovi i vrste univerzalnih instrumenata . 55

IV.1.2. Mjerenje univerzalnim instrumentom ..... 56

IV.2. Osciloskop . 69

IV.2.1. Namjena i vrste osciloskopa .. 69

IV.2.2. Načelo rada osciloskopa .. 70

IV.2.3. Primjena osciloskopa u dijagnostici motora .. 71

IV.3. Analizatori ispušnih plinova .... 77

IV.3.1. Sastav ispušnih plinova .... 77

IV.3.2. Sastav ispušnih plinova kao pokazatelj ispravnosti rada motora 79

IV.3.3. Analiza stanja motora na temelju sastava ispušnih plinova i ponašanja motora 80

IV.3.4. Analizator ispušnih plinova Ottovih motora .. 82

IV.3.5. Uređaj za mjerenje čađe u Dieselovim motorima ..... 83

V. OSJETNICI U CESTOVNIM VOZILIMA . 84

V.1. Indukcijski osjetnici 87

V.1.1. Načelo rada ..... 87

V.1.2. Indukcijski osjetnik brzine vrtnje i položaja koljenastog vratila ... 88

V.2. Hallovi osjetnici 94

V.2.1. Načelo rada ..... 95

V.2.2. Hallovi osjetnici okretanja kotača . 97

V.3. Otporni osjetnici ... 101

V.3.1. Omski osjetnici (potenciometri) . 101

V.3.2. Temperaturni otporni osjetnici (termistori) . 105

V.3.3. Magnetootporni osjetnici .... 108

V.4. Piezoelektrični osjetnici.... 111

V.4.1. Osjetnik detonantnog izgaranja goriva ... 111

V.5. Kapacitivni osjetnici .... 113

V.5.1. Načelo rada ... 113

V.5.2. Osjetnik ubrzanja vozila .. 114

V.6. Galvanski osjetnici 115

V.6.1. Osjetnik udjela kisika u ispušnim plinovima . 115

V.7. Membranski osjetnici s tenziometarskim trakama .... 119

V.7.1. Načelo rada ... 119

V.7.2. Osjetnik tlaka goriva . 120

V.8. Foto osjetnici .. 124

V.8.1. Optički osjetnik kuta zakrenutosti upravljača ..... 124

V.9. Ultrazvučni osjetnici ... 125

V.9.1. Ultrazvučni osjetnici za pomoć pri parkiranju .... 125

V.10. Infracrveni osjetnici . 126

V.10.1. Osjetnik kiše 126

VI. DIJAGNOSTIKA ELEKTRONIČKIH SUSTAVA 128

VI.1. Dijagnostički instrumenti - uvod . 128

VI.2. Načelo rada upravljačke jedinice 129

VI.3. Čitanje oznaka pogrešaka ..... 130

VI.3.1. Čitanje oznaka pogrešaka pomoću blinkanja MIL žarulje .... 130

VI.3.2. Čitanje oznaka pogrešaka čitačima oznaka pogrešaka .. 137

VI.3.3. Čitanje oznaka pogrešaka android uređajima ... 139

VI.4. Dijagnostički instrumenti 139

VI.4.1. Reflex plus 4130 . 140

VI.4.2. BOSCH KTS ... 144

VI.4.3. Renault CLIP . 150

VI.4.4. Würth WOW Snooper .... 153

VI.4.5. BOSCH FSA 500 .. 156

VII. UMREŽAVANJE MEHATRONIČKIH SUSTAVA U VOZILIMA. 179

VII.1. Uvodni pojmovi i definicije .... 179

VII.2. Model mreže .. 181

VII.3. CAN mreža ..... 182

VII.4. LIN mreža . 205

VII.5. FlexRay mreža 210

VII.6. PSI5 mreža ..... 220

VII.7. SENT protokol 229

VII.8. MOST mreža... 231

VII.9. Ethernet mreža .... 239